Bitcoin ETFs คืออะไร?
Bitcoin ETF (Exchange-Traded Fund) คือกองทุนที่ซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามราคา Bitcoin นักลงทุนสามารถซื้อขายได้ง่ายผ่านบัญชีหุ้นปกติ โดยไม่ต้องจัดการ wallet หรือ private key เอง ทำให้เป็นที่นิยมสำหรับนักลงทุนสถาบันและรายย่อยที่ต้องการลงทุนใน Bitcoin แต่ไม่ต้องการความยุ่งยากในการเก็บรักษา
ประเภทของ Bitcoin ETFs
กองทุนที่เกี่ยวข้องกับ Bitcoin มีทั้งหมด 3 ประเภทหลัก
1. Spot Bitcoin ETF
ซึ่งลงทุนในการถือครอง Bitcoin จริงโดยตรง ทำให้ราคาเคลื่อนไหวสอดคล้องกับราคา Bitcoin ในตลาด กองทุนประเภทนี้ได้รับการอนุมัติจาก SEC สหรัฐฯ ในเดือนมกราคม 2024 และมีผู้ดูแลทรัพย์สิน (Custodian) ที่ได้มาตรฐานพร้อมการประกันภัยครอบคลุมสินทรัพย์
2. Bitcoin Trust
ซึ่งเป็นกองทุนปิดที่ลงทุนใน Bitcoin โดยราคาอาจแตกต่างจากมูลค่าทรัพย์สินสุทธิ (NAV) มาก มักมี Premium หรือ Discount สูง และมีสภาพคล่องจำกัดกว่า ETF ปัจจุบันหลายกองทุนกำลังแปลงสภาพเป็น ETF
กองทุน Bitcoin ETF ที่ใหญ่ที่สุด 6 อันดับ
iShares Bitcoin Trust (IBIT)
iShares Bitcoin Trust หรือ IBIT เป็นผลงานของ BlackRock บริษัทจัดการสินทรัพย์ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ปัจจุบันถือครอง Bitcoin จำนวน 551,076 BTC คิดเป็นมูลค่า 53.23 พันล้านดอลลาร์ มีค่าธรรมเนียมการจัดการ 0.25% ต่อปี และใช้บริการ Coinbase เป็น Custodian จุดเด่นของกองทุนนี้คือความน่าเชื่อถือของ BlackRock สภาพคล่องที่สูง ทีมบริหารความเสี่ยงที่แข็งแกร่ง และระบบประกันภัยที่ครอบคลุม
Grayscale Bitcoin Trust (GBTC)
Grayscale Bitcoin Trust หรือ GBTC บริหารโดย Grayscale Investments มีสินทรัพย์ 205,032 BTC มูลค่า 19.89 พันล้านดอลลาร์ และ Market Cap 52.93 พันล้านดอลลาร์ เก็บค่าธรรมเนียมการจัดการ 1.5% ต่อปี โดยใช้ Coinbase เป็น Custodian เช่นกัน GBTC โดดเด่นด้วยประสบการณ์อันยาวนานในตลาด crypto เคยเป็น Bitcoin Trust รายแรก มีฐานนักลงทุนขนาดใหญ่ และมี mNAV/M.Cap ที่ 37.42%
Fidelity Wise Origin Bitcoin Fund (FBTC)
Fidelity Wise Origin Bitcoin Fund หรือ FBTC จาก Fidelity Investments ถือครอง Bitcoin 202,800 BTC มูลค่า 19.59 พันล้านดอลลาร์ คิดค่าธรรมเนียมการจัดการ 0.25% ต่อปี โดยใช้ Fidelity Digital Assets เป็น Custodian ภายในองค์กร กองทุนนี้มีจุดแข็งที่เครือข่ายนักลงทุนสถาบันขนาดใหญ่ ระบบบริหารความเสี่ยงมาตรฐานสูง และการกระจายการเก็บรักษาหลายระดับ
ARK 21Shares Bitcoin ETF (ARKB)
ARK 21Shares Bitcoin ETF หรือ ARKB เป็นความร่วมมือระหว่าง ARK Investment และ 21Shares ถือครอง Bitcoin 49,036 BTC มูลค่า 4.74 พันล้านดอลลาร์ มีค่าธรรมเนียมการจัดการต่ำที่สุดที่ 0.21% ต่อปี ใช้บริการ Coinbase เป็น Custodian จุดเด่นของกองทุนนี้คือค่าธรรมเนียมต่ำ ชื่อเสียงของ Cathie Wood ความเชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยี และการวิเคราะห์ตลาดเชิงลึก
Bitwise Bitcoin ETF (BITB)
Bitwise Bitcoin ETF หรือ BITB จาก Bitwise Asset Management ถือครอง Bitcoin 41,398 BTC มูลค่า 4 พันล้านดอลลาร์ เก็บค่าธรรมเนียมการจัดการ 0.20% ต่อปี โดยใช้ Coinbase Custody เป็นผู้ดูแลทรัพย์สิน กองทุนนี้โดดเด่นด้วยความเชี่ยวชาญในการลงทุน crypto รายงานวิจัยตลาดคุณภาพสูง ทีมบริหารที่มีประสบการณ์ และการบริหารความเสี่ยงที่เข้มงวด
Grayscale Bitcoin Mini Trust (BTC)
Grayscale Bitcoin Mini Trust หรือ BTC เป็นกองทุนน้องใหม่จาก Grayscale Investments ถือครอง Bitcoin 38,127 BTC มูลค่า 3.68 พันล้านดอลลาร์ มีค่าธรรมเนียมการจัดการ 0.80% ต่อปี และใช้ Coinbase เป็น Custodian กองทุนนี้ออกแบบมาสำหรับนักลงทุนรายย่อยโดยเฉพาะ มีต้นทุนการลงทุนเริ่มต้นต่ำ สภาพคล่องดี และการบริหารจัดการโดยทีมมืออาชีพ
ผลกระทบของ Bitcoin ETF ต่อตลาด
การอนุมัติ Spot Bitcoin ETF ในสหรัฐฯ สร้างผลกระทบหลายด้านต่อตลาด Bitcoin และระบบการเงินโดยรวม ในด้านราคา เราเห็นการเพิ่มขึ้นของมูลค่า Bitcoin ก่อนการอนุมัติ เนื่องจากนักลงทุนคาดการณ์ว่าจะมีเงินลงทุนจากสถาบันไหลเข้าตลาดมากขึ้น นอกจากนี้ยังทำให้มี institutional adoption เพิ่มขึ้น เพราะสถาบันการเงินสามารถเข้าถึง Bitcoin ผ่านเครื่องมือที่คุ้นเคยและได้รับการกำกับดูแล
ในด้านสภาพคล่อง ETF ช่วยเพิ่มปริมาณการซื้อขายและทำให้ตลาดมีเสถียรภาพมากขึ้น เพราะมีผู้เล่นรายใหญ่ที่มีความน่าเชื่อถือเข้ามาในตลาด อย่างไรก็ตาม การที่มีสถาบันการเงินถือครอง Bitcoin จำนวนมากอาจทำให้เกิดความเสี่ยงจากการกระจุกตัว
Bitcoin ETF: ดีหรือไม่ดีต่อ Bitcoin?
Bitcoin ETF สร้างทั้งข้อดีและข้อกังวลต่อระบบนิเวศ Bitcoin ในแง่บวก ETF ช่วยให้การลงทุนใน Bitcoin เข้าถึงได้ง่ายขึ้น สร้างความน่าเชื่อถือ และอาจนำไปสู่การยอมรับ Bitcoin ในวงกว้าง นอกจากนี้ยังช่วยลดความเสี่ยงจากการเก็บรักษา private key สำหรับนักลงทุนที่ไม่คุ้นเคยกับเทคโนโลยีใหม่ ๆ
อย่างไรก็ตาม มีข้อกังวลว่า ETF อาจทำให้ Bitcoin ห่างไกลจากวัตถุประสงค์ดั้งเดิมที่ต้องการเป็นระบบการเงินแบบกระจายศูนย์ เพราะ ETF เป็นผลิตภัณฑ์ทางการเงินแบบรวมศูนย์ที่อยู่ภายใต้การควบคุมของสถาบันการเงินและหน่วยงานกำกับดูแล นอกจากนี้ ผู้ถือหน่วย ETF ไม่ได้ถือ Bitcoin โดยตรง จึงไม่สามารถใช้งานคุณสมบัติต่างๆ ของ Bitcoin เช่น การโอนเงินแบบ peer-to-peer หรือการเป็นเจ้าของสินทรัพย์ดิจิทัลอย่างแท้จริง
มุมมองต่อการพัฒนาในอนาคต
แม้จะมีข้อกังวล แต่ Bitcoin ETF อาจเป็นขั้นตอนสำคัญในการพัฒนาของ Bitcoin ให้เติบโตอย่างยั่งยืน การมี ETF ไม่ได้ลดทอนคุณค่าหรือการใช้งาน Bitcoin แบบดั้งเดิม แต่เป็นการเพิ่มทางเลือกให้กับนักลงทุนที่ต้องการเข้าถึง Bitcoin ผ่านช่องทางที่คุ้นเคย
ในระยะยาว การมี ETF อาจช่วยลดความผันผวนและสร้างเสถียรภาพให้กับราคา Bitcoin เนื่องจากมีนักลงทุนสถาบันที่มองการลงทุนในระยะยาวเข้ามาในตลาดมากขึ้น นอกจากนี้ยังอาจนำไปสู่การพัฒนานวัตกรรมทางการเงินใหม่ๆ ที่เชื่อมโยงระหว่างโลกการเงินแบบดั้งเดิมกับ cryptocurrency
สิ่งสำคัญคือต้องรักษาสมดุลระหว่างการพัฒนาผลิตภัณฑ์ทางการเงินแบบรวมศูนย์อย่าง ETF กับการส่งเสริมการใช้งาน Bitcoin ในรูปแบบกระจายศูนย์ดั้งเดิม เพื่อให้ระบบนิเวศ Bitcoin สามารถตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานที่หลากหลายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สรุป
Bitcoin ETF เป็นพัฒนาการสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อตลาด Bitcoin ในหลายมิติ แม้จะมีทั้งข้อดีและข้อกังวล แต่ ETF น่าจะเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยผลักดันให้ Bitcoin ได้รับการยอมรับในวงกว้างมากขึ้น โดยไม่จำเป็นต้องขัดแย้งกับหลักการพื้นฐานของ Bitcoin การมี ETF อาจเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนานวัตกรรมทางการเงินที่เชื่อมโยงระหว่างโลกการเงินแบบดั้งเดิมกับ cryptocurrency ซึ่งจะช่วยให้ระบบการเงินในอนาคตมีความยืดหยุ่นและตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานได้ดียิ่งขึ้น
แหล่งอ้างอิงข้อมูล