Single-share Backup คืออะไร?
Single-share Backup คือระบบสำรองข้อมูลรูปแบบใหม่บน Trezor ที่ใช้ชุดคำ 20 คำในการสำรองและกู้คืนกระเป๋าเงินดิจิทัล โดยพัฒนาขึ้นจากมาตรฐาน SLIP-39 ซึ่งมีความปลอดภัยและยืดหยุ่นกว่ามาตรฐาน BIP-39 แบบเดิม
รองรับอุปกรณ์
- Trezor Model T
- Trezor Safe 3
- Trezor Safe 5
ความเป็นมา
SLIP-39 ถูกพัฒนาขึ้นในปี 2019 เพื่อปรับปรุงกระบวนการสำรองข้อมูล โดยใช้หลักการของ Shamir's Secret Sharing Scheme ซึ่งช่วยให้สามารถกระจายการเก็บรักษาข้อมูลไปยังหลายฝ่ายได้ เพิ่มทั้งความปลอดภัยและความยืดหยุ่นในการใช้งาน
ประโยชน์ของ Single-share Backup
มาตรฐานคำที่ดีกว่า
- รายการคำถูกคัดเลือกตามเกณฑ์พิเศษ ไม่ใช่คำใน BIP-39
- ทุกคำมี prefix 4 ตัวอักษรไม่ซ้ำกัน ลดความสับสนในการออกเสียง
การกู้คืนที่ง่ายขึ้น
- คำถูกออกแบบให้ป้อนง่ายบนคีย์บอร์ด T9
- ใช้งานสะดวกบน Trezor และอุปกรณ์ทัชสกรีน
ระบบตรวจสอบที่แข็งแรง
- ใช้ 3 คำสุดท้ายเป็น checksum เพื่อตรวจจับข้อผิดพลาด
- ป้องกันการกู้คืนด้วยข้อมูลที่ไม่สมบูรณ์
อัพเกรดได้ง่าย
- เปลี่ยนเป็น Multi-share ได้ในภายหลัง
- ใช้บัญชีและที่อยู่เดิมได้แม้จะอัพเกรดแล้ว
ตัวอย่างชุดคำ Single-share Backup
ตัวอย่างชุดคำ 20 คำ (สำหรับการศึกษาเท่านั้น ห้ามใช้จริง)
Copyexplain academic academic fishing
boundary education custom adjust
precise anxiety shadow advance
prepare building exact necklace
recover nervous rebuild amazing
การแบ่งกลุ่มคำตามหน้าที่
1. คำที่ 1-4 ระบุประเภท backup
- explain คำขึ้นต้นที่ระบุประเภท backup
- academic academic คำตายตัวที่ระบุว่าเป็น Single-share
- fishing คำปิดท้ายส่วนระบุประเภท
2. คำที่ 5-17 ข้อมูลกระเป๋า
- ใช้เก็บข้อมูลจริงของกระเป๋า
- ทุกคำมี prefix 4 ตัวอักษรไม่ซ้ำกัน
3. คำที่ 18-20 Checksum
- rebuild amazing nervous ใช้ตรวจสอบความถูกต้องของการจดบันทึก
การใช้งานพื้นฐาน
วิธีเก็บรักษา
- จดบันทึก 20 คำที่ได้ตอนเริ่มตั้งค่า
- เก็บในที่ปลอดภัย ห้ามถ่ายรูปหรือเก็บในรูปแบบดิจิทัล
- ทำสำเนาสำรองเก็บไว้อย่างน้อย 2 แห่ง
วิธีการกู้คืน (Recovery)
- วิธีที่แนะนำ
-
- เชื่อมต่อกับ Trezor Suite
- เลือก “กู้คืนกระเป๋า”
- ป้อน 20 คำผ่านหน้าจอ Trezor
-
วิธีสำรอง (ไม่แนะนำ)
-
- ใช้ SLIP-39 recovery tool
- แปลงเป็น private key และใช้กับ software wallet อื่น
- มีความเสี่ยงสูงที่ข้อมูลจะรั่วไหล
เปรียบเทียบมาตรฐาน BIP-39 และ SLIP-39
คุณสมบัติ |
BIP-39 |
SLIP-39 |
จำนวนคำ |
12/24 คำ |
20 คำ |
ความยืดหยุ่น |
ไม่สามารถแบ่งการเก็บรักษา |
แบ่งเก็บได้ด้วย Multi-share |
ความปลอดภัย |
จุดเสี่ยงเดียว (single point of failure) |
ระบบตรวจสอบที่แข็งแรงกว่า |
การรองรับ |
ใช้งานได้กับทุก wallet |
รองรับเฉพาะ Trezor และบางยี่ห้อ |
ฟีเจอร์ขั้นสูง Multi-share Backup
การทำงาน
- แบ่งชุดคำเป็นหลายส่วน (shares)
- กำหนดจำนวนส่วนขั้นต่ำที่ต้องใช้กู้คืน (threshold)
- วิธีตั้งค่า
-
- เข้า Trezor Suite > Settings > Backup
- เลือก “Create Multi-share Backup”
- กำหนดจำนวนชุดและเงื่อนไข เช่น
-
-
- แบบ 2-of-3 แบ่ง 3 ชุด ใช้ 2 ชุดกู้คืน ฉะนั้นต้องจดคำทั้งหมด 60 คำ (ชุดละ 20 คำ)
- แบบ 3-of-5 แบ่ง 5 ชุด ใช้ 3 ชุดกู้คืน ฉะนั้นต้องจดคำทั้งหมด 100 คำ (ชุดละ 20 คำ)
-
คำแนะนำด้านความปลอดภัย
- เก็บคำสำรองในที่ปลอดภัย ไม่ให้ผู้อื่นเข้าถึง
- ห้ามถ่ายรูปหรือบันทึกในรูปแบบดิจิทัล
- ทดสอบการกู้คืนก่อนเก็บสินทรัพย์จำนวนมาก
- ใช้ Multi-share Backup หากต้องการเพิ่มความปลอดภัย
- กระจายการเก็บรักษาในหลายสถานที่
- ตรวจสอบความถูกต้องของคำที่จดด้วย checksum
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
Q: ทำไม Single-share Backup ถึงใช้ 20 คำ?
- เพื่อเพิ่มความปลอดภัย โดยแบ่งคำออกเป็น 3 ส่วน
- 4 คำแรกระบุประเภท backup
- 13 คำกลางเก็บข้อมูลกระเป๋า
- 3 คำสุดท้ายใช้ตรวจสอบความถูกต้อง (checksum)
Q: เวลากู้คืนจำเป็นต้องใช้ Trezor หรือไม่?
- ไม่จำเป็น แต่แนะนำให้ใช้ Trezor เพื่อความปลอดภัยสูงสุด
Q: SLIP-39 ใช้คำเดียวกับ BIP-39 หรือไม่?
- ไม่ใช่ SLIP-39 ใช้รายการคำที่ออกแบบใหม่ โดยทุกคำมี prefix 4 ตัวอักษรไม่ซ้ำกัน
Q: ควรใช้ BIP-39 หรือ SLIP-39?
-
ขึ้นอยู่กับความต้องการ
- หากต้องการใช้งานง่ายและรองรับหลาย wallet ให้เลือก BIP-39
- หากต้องการความปลอดภัยและการแบ่งเก็บข้อมูล ให้เลือก SLIP-39
Q: Multi-share Backup มีประโยชน์อย่างไร?
- เพิ่มความปลอดภัยโดยกระจายการเก็บรักษา
- ลดความเสี่ยงจากการสูญหายหรือการเข้าถึงโดยไม่ได้รับอนุญาต
บทสรุป
Single-share Backup เป็นระบบสำรองข้อมูลที่พัฒนาขึ้นเพื่อเพิ่มความปลอดภัยและความยืดหยุ่นในการใช้งาน ผู้ใช้สามารถเลือกได้ระหว่าง
- แบบพื้นฐาน: เก็บ 20 คำอย่างปลอดภัย
- แบบขั้นสูง: ใช้ Multi-share Backup เพื่อกระจายความเสี่ยง
การปฏิบัติตามคำแนะนำด้านความปลอดภัยอย่างเคร่งครัดเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในการปกป้องสินทรัพย์ดิจิทัลของคุณ